بررسی محدودیت های معنایی و ساختاری پسوندهای زبان فارسی

thesis
abstract

یکی از فرایندهایی که به طور وسیع در هر زبانی واقع می شود فرایند واژه سازی است و اشتقاق از عوامل مهم این فرایند در همه ی زبانها محسوب می شود. یکی از طرقی که امر اشتقاق در زبان فارسی به طور عمده بواسطه ی آن امکانپذیر می باشد، فرایند پسوندافزایی است. بنابراین، پسوندها در این زبان از اهمیت بالایی برخوردار هستند. در مطالعه ی حاضر پس از انتخاب 30پسوند از پسوندهای پرکاربرد و پربسامد فارسی، سعی بر آن است که به شناخت دقیق تر این پسوندها به لحاظ ساختاری و معنایی پرداخته شود. جهت نیل به این هدف، در این پژوهش ابتدا سیر تاریخی تحولات این پسوندها از دوره ی باستان، میانه و دری مورد بررسی قرار گرفته است که البته لازم به ذکر است، که مبدأ تاریخی برخی از این پسوندها در دوره ی میانه یا دری قرار دارد و دارای پیشینه ای در دوره ی باستان نمی باشند. پس از آن، این پسوندها به لحاظ ساختار پایه مورد بررسی قرار گرفتند، به این معنا که پس از مطالعه ی ترکیبات هر پسوند در پیکره ی مورد بررسی در این پژوهش، یعنی «پیکره ی همشهری»، مقوله ی پایه هایی که قابل الحاق به آن پسوند هستند مشخص گردیده و در طبقه بندی پایه های بسیط، مرکب، مشتق و غیره قرار گرفته اند. مطلب مورد بررسی دیگر درباره ی این پسوندها، معنا و مفهوم آنها حین پیوستن به پایه هاست که مانند بخش قبل این معنا و مفهوم در ترکیبات این پسوندها جستجو گردیده و به صورت طبقه بندی شده آورده شده اند. نتایج بدست آمده از مطالعه- ی این موارد، به دستیابی به محدودیتهای ساختاری و معنایی ترکیبات پسوندهای مورد نظر انجامیده است. لذا، در بخشی به محدودیت های ساختاری پایه های این پسوندها که اعم از محدودیتها صرفی و تاحدی محدودیت ها نحوی آنها می باشد، پرداخته شده و در بخش دیگر به محدودیتهای معنایی آنها پرداخته شده است. این محدودیت ها به این معنا هستند که هر پسوندی به هر پایهای ملحق نمی شود و عواملی در این پیوند موثر هستند که در روند این مطالعه مورد بررسی قرار گرفته اند.

similar resources

بررسی نقش معنایی پسوندهای ـَ ‌نده و ـ ‌‌ار در زبان فارسی

این مقاله در چهارچوب نظری? نمود معنایی- واژگانی لیبر(2004) به بررسی نقش معنایی پسوندهای ـَ نده و ـ ار می‌پردازد. این نظریه با استفاده از شش مشخّص? معنایی: مادّه ، پویا ، مکان ، وضع یا جایگاههای رویدادی استنباطی (وجرا) ، مقیّد و ساختمند و یک اصل به نام اصل هم‌نمایگی ، نقش معنایی عناصر واژی از جمله وندها و عملکرد آنها را در فرایندهای ترکیب، اشتقاق و تغییر مقوله بررسی می‌کند. در این نظریه هم?‌ عناص...

full text

بررسی معنایی پسوندهای «دارندگی» در فارسی: رویکرد ساختواژة شناختی

پژوهش حاضر با بهره‌گیری از رویکرد ساختواژة شناختی در تلاش است تا پسوندهای اشتقاقی با مفهوم «دارندگی» در زبان فارسی را با استفاده از ابزار تحلیلی معرفی شده در این رویکرد مشخصاً برگرفته از هماوند (2011) یعنی مقوله‌بندی، حوزه‌بندی و مفهوم‌سازی، طبقه‌بندی نماید و به واکاوی معناشناختی هر کدام از آنها بپردازد. به این منظور با گردآوری داده‌ها با مراجعه به پایگاه دادگان زبان فارسی (PLDB)، سایت واژه‌یاب ...

full text

بررسی نقش معنایی پسوندهای ـَ نده و ـ ار در زبان فارسی

این مقاله در چهارچوب نظری? نمود معنایی- واژگانی لیبر(2004) به بررسی نقش معنایی پسوندهای ـَ نده و ـ ار می پردازد. این نظریه با استفاده از شش مشخّص? معنایی: مادّه ، پویا ، مکان ، وضع یا جایگاههای رویدادی استنباطی (وجرا) ، مقیّد و ساختمند و یک اصل به نام اصل هم نمایگی ، نقش معنایی عناصر واژی از جمله وندها و عملکرد آنها را در فرایندهای ترکیب، اشتقاق و تغییر مقوله بررسی می کند. در این نظریه هم? عناصر وا...

full text

تحلیل ‌ساختاری و معنایی نام‌آواهای زبان گیلکی در مقایسه با زبان فارسی

نام‌آواها نام‌هایی هستند که بر صدای حیوانات، پرندگان، انسان‌ها و طبیعت دلالت می‌کنند. گفته می‌شود که آواهای این واژه‌ها برابر با صدایی است که برای نام‌گذاری آن‌ به کار رفته‌اند و در واقع ارتباط میان لفظ و معنا در این واژه‌ها طبیعی است. با این حال، میان نام‌آواهای زبان‌های مختلف تفاوت‌هایی دیده می‌شود که گاهی ناشی از تفاوت در نظام زبانی و گاه برگرفته از تفاوت‌های فرهنگی آن‌ها است. در این پژوهش ب...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


document type: thesis

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علامه طباطبایی - دانشکده ادبیات و زبانهای خارجی

Keywords

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023